Çocuk Gelişimi

Her çocuk dinamik bir süreçten geçer ve çevresiyle etkileşim içinde büyür. Çocuğun kendi yapısı, ailenin özellikleri, sosyal ve çevresel etkenler bir çocuğun nasıl gelişeceğini ve sosyalleşeceğini belirler. Bir çocuk sıralı bir dizi olarak gelişim evrelerinden geçer. Bir bebek için bir (ya da birkaç) kişiyle güvenli bağlanma oluşturmak, bir ilköğretim çocuğu için akranlarıyla doğru iletişim kurabilmek, ergenlik döneminde ise kendi kimliğini oluşturma ve cinsel çatışmayla baş etmeyi başarmak önemlidir. Çevrenin, çocuğun üstündeki etkisi döneme göre değişir. Eğer evrelerde bir engel, gecikme ya da bir sorun olursa, çocukta psiko-sosyal problemler olur. Haricen çocuğun gelişiminde doğrudan bir ya da birkaç risk faktör varsa ve koruyucu faktörler yoksa çocukta bir bozukluk olma olanağı yüksektir. Risk ve koruyucu faktörler, çocuğun kaldırabileceği yükü ve baş etme kapasitesini belirler. Bu denge bozulursa çocuğun gelişiminde sorunlar olur.

Aileler çocuk eğitiminde öncelikle çocuklarıyla eş-duyum içinde olmalı, onları varlığından dolayı şartsız ve kayıtsız sevmeli ve mutlaka kurallar ve sınırlar koymalıdır. Ancak, insanların hazırlıksız yakalandıkları, en zor meslek ‘çocuk eğitimidir’. Çocuğuyla sorun yaşayan ya da çocuğu için endişelen her aile, duyarlı davranıp bir profesyonelden destek almalıdır. Erken teşhis ve etkili bir tedavinin, zamanında başlanması, sorunların kronikleşmemesi için son derece önemlidir.

ÇOCUĞUN GELİŞİM EVRELERİ:

YAŞ

Jean Piaget: Çocukta bilişsel gelişim

Sigmund Freud: Psikoseksüel Gelişim Dönemleri

Erick Erikson: Psiko-sosyal Evreler

Normal Beceriler

Klinik Durumlar

0-2

Duyusal motor dönem

Oral

Güven / Günesizlik

Beslenme, uyku, sosyal reaksiyon, bağlanma, yürüme, duyusal-motor organizasyon/örgütleme.

Organik bozukluklar, otizm, failure to thrive (gelişme geriliği), bağlanma bozukluğu.

2-5

İşlem öncesi dönem

Anal

Fallik

Bağımsılık/ Utanç ve Şüphecilik

Girişkinlik/Suçluluk duyma

Dil gelişimi, Çocuğun tuvalet eğitimi kazanmış olması, öz bakım becerileri (giyinme gibi), güvenlik kuralları, kendini kontrol edebilme, yaşıtlarla ilişki kurma.

Dil ve konuşma problemleri, fobiler, KGB (karşıt olma, karşı gelme bozukluğu), DEHB (dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu), agresif davranışlar.

6-11

Somut işlemsel dönem

Latent

Başarı/Aşağılık duygusu

Akademik beceriler, okul kurallarına uyum, oyun kurallarına uyum, hobiler, para kullanma becerisi, basit sorumluluklar.

DEHB, öğrenme güçlüğü, okul fobisi, anti sosyal davranışlar, sosyal geri çekilme.

12-20

Soyut/ formel işlemsel dönem

Genital

Kimlik kazanma/ Rol karmaşası

Karşı cinsle ilişki, mesleki seçim, kimlik kazanma, aileden ayrışma, yetişkin sorumlulukları üstlenme.

Anoreksia Nervoza, anti-sosyal davranış, suisit (intahar) girişimi, madde- ve alkolbağımlılığı, sizofreni, depresyon.

Paylaş Facebook Twitter E-Mail Whatsapp